Cách đây một thời gian, dư luận xôn xao về việc thương
lái cổ vũ nông dân nuôi đỉa tại ruộng. Rất nhiều khuyến cáo của giới
khoa học được đưa ra để cảnh báo hiện tượng nói trên. Vậy thực sự đỉa có
đáng được nuôi không, chúng có lợi hay có hại?
Thêm vào đó, lại thêm một tin đồn về việc bánh kẹo có đỉa bên trong,
khiến con người ăn vào và sẽ bị đỉa “chui nhung nhúc” vào trong cơ thể.
Điều này có là sự thực? Chúng ta sẽ có câu trả lời khi đột nhập vào nhà
máy sản xuất đỉa dưới đây…
Những bức ảnh này được chụp tại trung tâm nghiên cứu đỉa y học tại làng Udelnaya, cách thủ đô Moscow, Nga khoảng 30km.
Trung
tâm được xây dựng từ năm 1937, tại đây, người ta nuôi đỉa trong môi
trường nhân tạo, sản xuất chúng với quy mô lớn nhằm mục đích phục vụ
chăm sóc y tế.
Trên
diện tích 2.500m vuông, trung tâm Udelnaya hiện nuôi khoảng 3,5 triệu
cá thể “đỉa thuốc” dùng trong y học và chế tạo mỹ phẩm. Chúng gồm khoảng
400 loài, đủ các màu sắc: xanh lục, đen, nâu. Con dài nhất từng được
ghi nhận có kích thước lên tới 35cm.
Đỉa
có 10 mắt song chúng không nhìn rõ bất cứ hình ảnh thực tế nào. Chúng
nhận diện con mồi một cách hoàn hảo là nhờ khả năng ngửi, nếm và cảm ứng
phát triển rất tốt.
Bên
ngoài vẻ đẹp trông không tới nỗi nào, đỉa sở hữu một vũ khí bí mật:
giác hút. Trong đó có khoảng 3 hàm, mỗi hàm có 90 răng. Đỉa dùng giác
hút để cắn con mồi và bám chặt vào hút máu, bám chắc tới nỗi rất khó
dùng tay để rút nó ra khỏi vật chủ.
Vết
cắn của đỉa rất ngọt, có hình chạc chữ Y. Người phương Tây ví đỉa là
“ma cà rồng” trong giới động vật bởi nó chỉ buông tha con mồi khi đã no
máu. Khi cắn, đỉa tiết nước bọt chứa analgetics và enzyme hirudin.
Analgetics gây tê cục bộ, sinh vật bị cắn không cảm nhận được vết
thương. Còn hirudin chống đông máu, giúp đỉa hút máu khỏe hơn, nhanh
hơn.
Điều
nguy hiểm ở đỉa là do hút máu, chúng có thể mang trong mình virus viêm
gan B cũng như HIV cùng nhiều loại kí sinh trùng gây bệnh khác. Nếu con
người bị đỉa cắn mà không biết cách lấy nó ra, nó có thể truyền bệnh
sang chúng ta. Tuy nhiên, trường hợp như thế khá hiếm và thế giới ghi
nhận chưa nhiều.
Tuy
nhiên, đỉa cũng được coi là một phương thuốc tốt trong y học ở cả
phương Đông lẫn phương Tây. Thầy thuốc Nicander ở Colophon, Hy Lạp cổ
đại là người đầu tiên được ghi nhận dùng đỉa trị bệnh vào năm 200 TCN.
Ngày nay, phương pháp dùng đỉa trong y học được gọi là Hirudotherapy.
Sau
khi xuất xưởng, chúng được dùng để hút máu của người bệnh, giảm đông
máu khi tiết ra hirudin, giảm bớt áp lực máu khi suy tĩnh mạch, kích
thích quá trình tái tạo tại những bộ phận có lưu lượng máu lớn như mí
mắt, tai và ngón tay.
Thức
ăn của đỉa ở trung tâm phải là loại hảo hạng, mua tại các cơ sở giết mổ
có uy tín. Đỉa nuôi làm thuốc như ở đây thì chỉ có máu sạch của động
vật khỏe mạnh mới dùng làm thức ăn cho chúng được. Vào giai đoạn lớn,
đỉa ăn nhiều hơn, chúng ngốn lượng máu nặng gấp 5 lần cơ thể và no suốt
trong vòng 3-4 tháng.
Tuổi
thọ trung bình của đỉa là khoảng 6 năm. Đất là môi trường sinh sản lý
tưởng cho chúng. Đỉa lưỡng tính, khi sinh sản chúng làm thành kén giống
như sâu vậy. Trung bình một tổ kén sinh ra 10-15 đỉa con.
Hình ảnh những con đỉa con chui ra từ tổ kén
Hiện
nay, không ít các quốc gia phát triển cho phép việc mua bán, sử dụng
đỉa với mục đích y học. Năm 2004, Cục quản lý dược và thực phẩm Mỹ đã
cho phép trao đổi thương mại mặt hàng “gớm ghiếc” này. Công ty
Ricarimpex SAS của Pháp thậm chí còn được nhận FDA từ chính phủ Hoa Kỳ
cho việc sản xuất “đỉa thuốc” quy mô lớn.
Trả
lời cho câu hỏi đặt ra ở đầu bài, thì rõ ràng, nếu đỉa nuôi ở ruộng thì
không thể sử dụng với mục đích y học được. Còn với việc thông tin bánh
kẹo có đỉa bên trong và con người khi ăn phải sẽ bị đỉa bò “nhung nhúc”
khắp người, điều này hoàn toàn bất hợp lý. Đỉa và tổ kén của đỉa con
không thể sinh sôi trong môi trường axit là dạ dày con người.
Theo Kênh14
0 nhận xét